İsviçre'de bu hafta neler yaşandı?

Bern kantonundaki Eiger Dağı’nda hafta sonu meydana gelen çığda iki kişi hayatını kaybetti, beş kişi yaralandı. Yüksek irtifa kayak turu yapan iki grubu etkileyen çığın ardından başlatılan geniş kapsamlı kurtarma operasyonuna helikopterler, çığ köpekleri ve psikolojik destek ekipleri katıldı. Yaralanan beş kişi hastaneye kaldırıldı, kötü hava koşulları nedeniyle bir kişi ise bölgeden ancak akşam saatlerinde tahliye edilebildi. Ölen kişilerin kimliklerinin belirlenmesi için çalışmalar sürüyor.

Her kanton kendi yolunda

İsviçre’nin dört kantonunda yapılan referandumlarda halk farklı ekonomik ve sosyal konularda bağımsız kararlar aldı. Basel, güvenli bisiklet yolları ve şirketler için kurumlar vergisinin yüzde 15’e çıkarılmasına destek verdi. Zürih'te vergi indirimi teklifi reddedilirken, Argau’da orta sınıfa vergi indirimi kabul edildi. Thurgau kantonu ise arsa vergisini tamamen kaldırdı. Bu sonuçlar, İsviçre'nin federal yapısının ve kantonal çeşitliliğin bir yansıması olarak değerlendirildi.

Sağlık harcamaları arttı, zam dalgası kapıda

İsviçre’de 2025’in ilk çeyreğinde sağlık harcamaları yüzde 4,9 arttı. Zug ve Luzern gibi bazı kantonlarda bu artış yüzde 7’yi geçti. Artan maliyetlerin 2026’da zorunlu sağlık sigortası primlerine yansıması bekleniyor. Hükûmet tasarruf için vatandaşlardan öneri toplamaya başladı. Ancak uzmanlar, yaşlanan nüfus ve tırmanan tedavi giderleri gibi yapısal sorunlar çözülmeden sistemin sürdürülebilir olmayacağı uyarısında bulunuyor.

Rottweiler yasağına başvuru az

Zürih kantonunda 2025’te yürürlüğe giren Rottweiler yasağına rağmen, yaklaşık 350 kayıtlı köpekten yalnızca 55’i için izin başvurusu yapıldı. Başvuru yapılmayan köpek sahipleri cezai yaptırımla karşı karşıya kalabilir. Yasaya göre köpekler karakter testinden geçmeli ve evde denetime açık olmalı. Ancak yasa kamuoyunda tartışma konusu. Köpek eğitmenleri ve dernekler, yasağın bilimsel temelden yoksun ve genelleyici olduğunu belirterek hukuki itirazda bulundu.

Booking.com’a komisyon darbesi

İsviçre Rekabet Kurumu, Booking.com’un otellerden aldığı yüksek komisyonları haksız bularak yaklaşık yüzde 25 oranında düşürülmesine karar verdi. Karar üç yıl boyunca geçerli olacak ve platformun uygulamalarına karşı daha sıkı bir denetim süreci başlatılacak. Avrupa genelinde benzer şikâyetlerle karşı karşıya kalan Booking, daha önce AB Adalet Divanı ve İspanya Rekabet Kurumu tarafından da yaptırımlara maruz kalmıştı.

Yapay zekâ, duygusal zekâda insanı geçti: Etik tartışmalar büyüyor

Cenevre ve Bern üniversitelerinde yapılan araştırmalar, yapay zekâ modellerinin duygusal zekâ testlerinde insanlardan daha başarılı olduğunu gösterdi. ChatGPT-4 gibi sistemlerin, sosyal durumlara karşı geliştirdiği tepkiler ve oluşturduğu test soruları, insan katılımcılardan daha yüksek puan aldı. İsviçre Teknoloji Enstitüsü’nün bir başka çalışması ise, yapay zekânın tartışmalarda insanlara göre yüzde 64 daha ikna edici olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, bu durumun kişisel verilerle “hedefli manipülasyon” tehlikesini artırdığına dikkat çekerek, toplumsal ve etik boyutlarda yeni düzenlemelerin gerekli olduğunu vurguladı.