Hollandalı patronlar: Gelecek sene maaş artışını unutun

Hollanda’daki patron örgütleri, gelecek yıl toplu sözleşme görüşmelerinde ücret artışlarının kısıtlanması çağrısı yapıyor. Gerekçe olarak da ülkenin Avrupa’ya kıyasla çok yüksek işçilik maliyetlerine ve zayıflayan yatırım ortamına dikkat çekiliyor.

Patronların hazırladığı çalışma koşulları notunda, “Çalışılan saat başına işgücü maliyetimiz Avrupa ortalamasının yüzde 35 üzerinde” ifadesi yer alıyor. Telegraaf gazetesine konuşan patron temsilcileri, şirketlerin ücretlere o kadar çok para harcadığını, geriye yatırım için yeterli kaynak kalmadığını savunuyor.

Patron örgütü AWVN’nin yeni direktörü Lisette van Breugel, AWVN, VNO-NCW ve MKB Nederland adına yaptığı açıklamada, “Sadece pastayı nasıl paylaştığımızı konuşmamalıyız, pastayı nasıl büyüteceğimizi de konuşmalıyız” dedi.

Van Breugel, birçok sektörde tablonun kötüleştiğini anlatarak, “Birçok büyük yeniden yapılandırma görüyoruz ve yenilerinin gelmesi muhtemel. Geçen yıla kıyasla durum belirgin şekilde kötü” değerlendirmesinde bulundu.

“Yüksek maliyetler Hollanda’yı daha az cazip kılıyor”

Patronlara göre Hollanda, rakip ülkelere göre hem daha pahalı hem de yatırım açısından daha az cazip bir ülke hâline geldi. Ülke, işgücü maliyetinde Avrupa’da ilk üçte yer alıyor.

Buna, yavaş işleyen karar süreçleri, elektrik arzındaki sıkıntılar, azot emisyonları nedeniyle getirilen kısıtlamalar ve komşu ülkelere kıyasla yüksek enerji fiyatları ekleniyor.

Van Breugel, “Yeni bir fabrika kurmak istiyorsunuz diyelim. Fransa’da maliyetlerin burada olduğundan üçte bir daha düşük olduğunu görürseniz, neden hâlâ Hollanda’yı tercih edesiniz?” diyerek iş dünyasındaki kaygıyı özetledi.

Patronların yeni çizgisi: Odak maaştan yatırıma

Patron örgütleri, sendikalarla yapılacak yeni toplu sözleşme görüşmelerinde önceliğin artık ücret artışları değil, yatırımlar ve rekabet gücü olması gerektiğini savunuyor.

Van Breugel, “Son yıllarda neredeyse sadece alım gücüne odaklanıldı. Bu şimdi genel olarak toparlandı. Ama ücretler daha da artarsa, kendimizi piyasadan düşürürüz” uyarısını yaptı.

“Şirketi iyi gidiyorsa patron cömert olabilir...”

Patronlara göre şirketlerin ayakta kalabilmesi için yatırım yapması şart, ancak mevcut ücret düzeyi buna engel oluyor. Bu nedenle ‘uygun’ ücret anlaşmaları savunuluyor. Van Breugel, “Şirket iyi gidiyorsa patron cömert olabilir. Kâr paylaşımı ya da performansa bağlı değişken ödemeler düşünülebilir. Ama başka yerlerde ücret koşullarında ara vermek gerekecek” dedi.

Sıkı işgücü piyasası ve sendikaların zam talebi

Buna karşın, patronların maaş artışlarını gerçekten sınırlayıp sınırlayamayacağı belirsiz. Hollanda’da işgücü piyasası hâlâ sıkı; şirketler işçi bulmak ve elde tutmak için cazip koşullar sunmak zorunda.

Sendikalar da patronlarla aynı fikirde değil. Hristiyan eğilimli CNV sendikası, 2025 için sektörlere göre değişmek üzere yüzde 3,5 ile yüzde 5 arasında ücret artışı talep edeceğini açıkladı.

Taraflar, önümüzdeki toplu sözleşme turunda, ‘yüksek maliyet baskısı’ ile ‘alım gücünün korunması’ hedefini nasıl dengeleyecekleri konusunda zorlu bir müzakereye hazırlanıyor.