Hollanda'da bu hafta neler yaşandı?

Hollandalı çiftçiler, kırmızı et fiyatlarındaki artışın tesadüf değil, yıllardır biriken çevre politikaları, bürokrasi ve belirsizlikten kaynaklandığını söylüyor. 2025’in ilk yarısında sığır eti üretimi yüzde 13 düştü; binlerce tarım işletmesi kapandı. Agractie ve Farmers Defence Force, bunun 'çiftliklerin kitlesel terk edilişinin başlangıcı' olduğunu, devam ederse gıda güvencesinin riske gireceğini belirterek Lahey ve Brüksel’e çevre kuralları, bürokrasi ve gelir güvencesi konusunda geri adım çağrısı yapıyor.

Demiryollarında hedef şaştı: Arıza sayısı şimdiden 2025 sınırını geçti

Demiryolu altyapısından sorumlu ProRail, yıl bitmeden 530 'büyük aksaklık' kaydetti; bu rakam, hükûmetle 2025 için belirlenen 520 sınırını şimdiden geçti. Büyük kesintilerin yaklaşık yüzde 42’si üçüncü şahıs olayları ve intiharlarla, yüzde 44’ü ise makas, sensör ve elektrik beslemesi gibi teknik arızalarla bağlantılı. ProRail, kısa vadede daha fazla kamera ve fiziksel bariyer, uzun vadede ise veri odaklı 'akıllı bakım' yatırımlarıyla bu yükseliş eğilimini kırmaya çalışıyor.

Yasa dışı ilaç sitesi ve HIV verileri: Sağlık cephesinde çift alarm

funcaps.nl üzerinden satılan ruhsatsız, yüksek bağımlılık yapan ilaçların en az 27 ölümle bağlantılı olduğu ortaya çıktı; savcılık bunun “muhtemelen buzdağının görünen kısmı” olduğunu söylüyor. Siteden tasarım uyuşturucu O-DSMT alıp hayatını kaybeden 19 yaşındaki Luca’nın hikâyesi, çevrim içi uyuşturucu erişiminin ne kadar kolay olduğunu acı biçimde hatırlattı.

Aynı dönemde HIV İzlem Vakfı, 2024’te 444 yeni HIV tanısı konduğunu, 1.600’den fazla kişinin ise HIV’li olduğundan habersiz yaşadığını açıkladı. Enfeksiyon, ağırlıkla erkeklerle seks yapan erkeklerde yoğunlaşıyor; uzmanlar, testlerin yaygınlaştırılması ve PrEP’e erişimin artırılmaması hâlinde yeni enfeksiyonların yeniden yükselebileceği uyarısında bulunuyor.

Asgarî ücrette küçük artış, fiyat oyunlarına sıkı denetim

Vergi planında yapılan düzeltme sonrası asgarî ücretliler için ilk hesaplanan kayıp tablo yerine, aylık 10–20 avro arasında küçük bir net artış öngörülüyor; haftalık 40 saat çalışan bir asgarî ücretlinin maaşı yaklaşık 2 bin 311 avroya çıkacak. Buna karşılık, ortalama ve yüksek gelir gruplarının beklenen artışları bir miktar frenlenmiş durumda.

Aynı zamanda rekabet otoritesi ACM, Black Friday ve yıl sonu kampanyalarında 24 büyük perakendecinin 18’inde abartılı veya sahte indirim tespit etti; şirketlerin 'önceki fiyat' oyunlarıyla indirim oranlarını gerçekte olduğundan yüksek gösterdiği ortaya çıktı. ACM, hem tüketiciyi 'karşılaştırın ve şüpheci olun' diye uyarıyor hem de kurallara uymayan firmalara para cezası sinyali veriyor.

Gençlerin yazma krizi: On binlerce öğrenci temel seviyenin gerisinde

Eğitim Denetleme Kurumu’na göre, ortaokul ikinci sınıf öğrencilerinin yaklaşık altıda biri, ilkokul sonunda hedeflenen 1F temel yazma seviyesine bile ulaşamıyor. VMBO’da tablo daha ağır; bu okullarda öğrencilerin yaklaşık yüzde 40’ı basit bir e-posta ya da kısa metin yazmakta zorlanıyor. Öğrencilerin neredeyse yarısı sadece en temel düzeyde kalırken, görüş bildiren, talimat veren ya da duygularını ifade eden metinler yazamıyor. Hollandaca öğretmenlerinin sadece yarısı yazma öğretiminde kendini yeterli hissediyor; denetim makamı, yapay zekâ çağında okulların yazma becerisine bilinçli yatırım yapmaması hâlinde düşük okuryazarlığın kalıcı bir toplumsal soruna dönüşeceği uyarısında bulunuyor.

Van Gogh tablosu rekor fiyata satıldı

New York’ta düzenlenen Sotheby’s müzayedesinde Vincent van Gogh’un 1887 tarihli tablosu 62,7 milyon dolara satılarak beklentilerin yüzde 35 üzerine çıktı; yine Van Gogh’a ait desenler de tahminlerin üzerinde alıcı buldu. Aynı akşam Frida Kahlo, 55 milyon dolarlık satışla hem kendi rekorunu, hem Latin Amerikalı sanatçı hem de kadın sanatçılar için yeni fiyat rekorlarını kırdı.

Utrecht: Dünyanın en bisiklet dostu kenti

Öte yandan Copenhagenize Endeksi, Utrecht’i “dünyanın en bisiklet dostu kenti” ilan etti. Şehir, otoparkların bisiklet yoluna dönüştürüldüğü, dört şeritli yolların yeşil bulvarlara çevrildiği projeler ve düşük gelirli yurttaşlara 30 avroya bisiklet sağlayan Fietsdeals programı sayesinde listenin başına yerleşti; tamamen arabasız bir mahalle planı da Hollanda’nın kentsel dönüşüm vizyonunun sembolü hâline geldi.