Genelev tartışması: Seks işçilerinin yöneteceği kooperatif modeli

Fransa’da 1946’da Marthe Richard Yasası ile kapatılan genelevler, aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi’nin (RN) olası iktidarıyla yeniden tartışma konusu oldu.

RN’li milletvekili Jean-Philippe Tanguy, genelevlerin bu kez seks işçilerinin kooperatif şeklinde yöneteceği yapılar olarak yeniden açılmasını öngören bir yasa teklifi hazırladığını açıkladı.

Partinin önde gelen isimlerinden Somme milletvekili Tanguy, Meclis’te yaptığı açıklamada genelevlerin yeniden açılmasını savundu. Le Monde’a konuşan Tanguy, “Bu yönde bir yasa teklifi hazırlıyorum. Marine Le Pen’in de desteği var” dedi.

Tanguy, önerisinin klasik genelev modeli olmadığını vurgulayarak, “Bu yapılar doğrudan seks işçileri tarafından yönetilecek, arada pezevenk olmayacak” ifadelerini kullandı. Ancak ‘genelev’ kavramının olumsuz çağrışımları nedeniyle farklı bir isim bulunabileceğini de belirtti.

Mevcut model: Müşteri cezalı, fuhuştan çıkana sosyal destek

Fransa, uzun süredir fuhuşu tamamen ortadan kaldırmayı hedefleyen bir yasal çerçeve izliyor. 2016’da François Hollande döneminde çıkarılan yasayla sokakta müşteri arama suçu kaldırılmış, buna karşılık seks hizmeti satın alanlara ceza getirilmişti.

Aynı düzenleme, fuhuştan çıkmak isteyenler için sosyal destek programları da öngörüyor. Bu model, RN tarafından sert biçimde eleştiriliyor.

Tanguy, mevcut yasanın seks işçilerini daha da tehlikeli koşullara ittiğini savunuyor. Müşterilerin cezalandırılması nedeniyle kadınların ormanlık alanlara ve gizli mekânlara yöneldiğini iddia eden RN’li vekil, “Dövülüyorlar, öldürülüyorlar, kimse konuşmuyor” diyerek sistemi ‘burjuva ikiyüzlülüğü’ olarak niteliyor.

RN lideri Marine Le Pen de 2016’daki müşteri cezalandırma yasasına o dönemde karşı çıkmış, düzenlemenin seks işçilerini daha fazla riske attığını savunmuştu. Ancak Le Pen’in sert göçmen karşıtı söylemleri ve geçmişteki açıklamaları sık sık tepki çekmişti.

RN içinde çatlak, feministlerden sert tepki

RN’nin Meclis başkan yardımcısı Sébastien Chenu, “Marine Le Pen’in çizgisi yıllardır güvenlik odaklı” diyerek öneriyi savundu. Buna karşın parti içinde özellikle muhafazakâr Katolik kanadın genelev fikrine mesafeli olduğu belirtiliyor.

Seks işçilerine destek veren Amicale du Nid adlı kuruluşun genel koordinatörü Delphine Jarraud, projeye sert tepki gösterdi. Jarraud, “İnsanları sadece erkeklerin bastırılamaz cinsel arzuları için kapalı yerlere hapsetmek akıl alır gibi değil” ifadelerini kullandı.

Sol çizgide yer alan Strass (Seks İşçileri Sendikası) da RN ile aynı safta görünmek istemediklerini duyurdu. Strass sözcüsü Mylène Juste, “RN’nin göçmen karşıtı politikalarıyla yan yana gelmemiz söz konusu olamaz” dedi.

Sağ partiler Belçika modeline işaret ediyor

Tartışmaya merkez sağdan da destek geldi. Les Républicains milletvekili Philippe Juvin, seks işçilerine daha fazla yasal güvence sağlayan bir düzenleme üzerinde çalıştığını açıkladı.

Juvin, Fransa’daki mevcut sistemin ‘ikiyüzlü’ olduğunu savunarak Belçika modeline dikkat çekti. Belçika’da 2024’ten itibaren seks işçileri resmî sözleşmeyle çalışan statüsüne kavuşmuş, zorla fuhuş ise açık biçimde yasaklanmıştı.

RN’nin iktidara gelmesi hâlinde genelev tartışmasının Fransa siyasetinin en sert başlıklarından biri hâline gelmesi bekleniyor. Proje şimdiden feminist hareketleri, muhafazakâr çevreleri ve sendikaları karşı karşıya getirmiş durumda.