Çocuklara ‘erken başlangıç emeklilik hesabı’ sınırlı biçimde geliyor

Almanya’da koalisyonun Frühstart-Rente (erken başlangıç emekliliği) olarak duyurduğu yeni model, planlandığı gibi tüm çocuklara aynı anda uygulanamayacak. Protokole göre 6–18 yaş arasındaki tüm çocuklara her ay 10 avro devlet katkısıyla bireysel bir hisse senedi tasarruf hesabı açılması öngörülüyordu. Ancak Maliye Bakanlığı, bütçedeki sınırlamalar nedeniyle uygulamaya yalnızca 6 yaşındaki çocuklarla başlamayı planlıyor.

2026 bütçesinin teknik belgelerinde bu model için sadece 50 milyon avro ayrıldığı görülüyor. Bu kaynak, bir yaş grubunu desteklemeye yetiyor. Plana göre sisteme her yıl bir yaş grubu daha dâhil edilecek, ancak ilk aşamada 7–18 yaş arası kapsam dışında kalacak.

Sistem nasıl işleyecek?

Koalisyonun hedefi, çocuklar için ‘özel sektörde yönetilen, sermaye temelli bir emeklilik hesabı’ oluşturmak. Ebeveynlerin çocukları adına bir yatırım hesabı veya sigorta ürünü açması gerekecek. Destek belirlenen süre içinde talep edilmezse, çocuk otomatik olarak standart bir yatırım hesabına geçirilecek. Benzer bir modelin İsrail’de uygulandığı belirtiliyor.

Hangi yatırım ürünlerinin destek kapsamında olacağı pozitif bir liste ile belirlenecek. ETF temelli yatırımlara da sigorta tabanlı ürünlere de izin verilmesi planlanıyor. Ancak devlet, Riester modelinde olduğu gibi anapara garantisi ya da asgari getiri sözü vermeyecek.

Aileler, büyükanne-büyükbaba gibi yakınlar da hesaba ek katkı yapabilecek. Böylece koalisyon protokolündeki ‘özel katkılar 18 yaşından sonra başlar’ maddesi fiilen işlevsiz hâle gelecek. Hesaptaki para emeklilik yaşına kadar çekilemeyecek; getiriler o zamana kadar vergiden muaf tutulacak.

Önce emeklilik reformu, sonra yasa taslağı

Hükûmet, Frühstart-Rente’yi yasalaştırmadan önce özel emeklilik sistemini baştan düzenlemek istiyor. Özellikle Riester-Rente’nin güncellenmesi öncelik taşıyor. Amaç, 18 yaşına gelen gençlerin Frühstart hesabındaki birikimi, hiçbir kesinti olmadan yeni devlet destekli emeklilik hesabına aktarabilmesi.

Frühstart-Rente için bu yıl yalnızca çerçeve ilkeler açıklanacak. Özel emeklilik reformunun 17 Aralık’ta kabineye sunulması planlanıyor. Koalisyonun, önceki hükûmetin hazırladığı ‘devlet onaylı emeklilik yatırım hesabı’ taslağını temel alacağı ifade ediliyor.

Daha basit ve daha yüksek getirili bir model hedefleniyor

Yeni model, Almanya’da uzun süredir eleştirilen Riester sisteminin yerine daha sade, daha anlaşılır ve daha yüksek getiriler sunan bir seçenek getirmeyi amaçlıyor. Bütçe daralması nedeniyle başlangıç dar kapsamlı olsa da, modelin gelecek yıllarda kademeli biçimde genişletilmesi planlanıyor.