AYM iptal etti: Kombassan mağdurlarına hak arama yolu açıldı

Anayasa Mahkemesi (AYM), AK Parti'nin çıkardığı kanun değişikliğini, 4 yıl sonra iptal etti. Kombassan Holding gibi şirketlere para yatıran ve mağdur olan birçok gurbetçiyi etkileyen bu yasa değişikliği, CHP'nin başvurusu sonucunda AYM tarafından iptal edildi.

AYM kararını değerlendiren CHP’li Çakırözer şu değerlendirmeyi yaptı:

AKP iktidarı, bu şirketlere para yatıran vatandaşlarımızın iki kez mağdur edilmesine göz yumdu. Birincisi, vatandaşlarımızın dini duygularını istismar ederek para toplayan 'yeşil sermaye' şirktelerini yeterince denetlemeyerek batışlarına ve on binlerce hak sahibinin mağdur edilişine seyirci kaldı. Bu yetmezmiş gibi bu şirketlere karşı hakkını mahkemelerde arayan binlerce mağdurun mahkeme yolunu kapatan bir hukuksuz kanun çıkardı. Binlerce mağdurun hak arama yolunu kapattı. Bu hukukszuluğa sadece CHP karşı çıktı ve direndi. O zaman da defalarca kez söyledik. Bu yapılan hem Anayasaya, hem yasalara aykırı dedik. Ahlaka ve vicdana sığmaz dedik. Maalesef dinlemediler. Hatta aynı torbadaki başka düzenlemeleri veto eden Cumhurbaşkanı Erdoğan bu yasayı, Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun çağrısına rağmen onayladı. Biz de ‘vatandaşın hak arama hakkını önleyen yasa olmaz’ diyerek Anayasa Mahkemesi'ne götürdük. Anayasa Mahkemesi 4 yıl sonra da olsa bu yanlışı gördü ve iptal etti.

Çakırözer: Mağduriyetler şirketler tarafından faiziyle giderilmeli

Bu iptal kararı sonucunda binlerce mağdur için hak arama yolu yeniden açılmış oldu. Ancak Çakırözer, tüm mağduriyetlerin şirketler tarafından yasal faizleri ile birlikte giderilmesi gerektiğini ve devletin bu şirketlerin mağdurların haklarını ödemesini güvence altına alması gerektiğini vurguladı. AYM'nin bu kararı ile uzun süre mahkemelerde geçen davalara son verilmiş oldu ve mağdurların hakları tekrar gündeme geldi.

Ne olmuştu?

1990’lı yıllarda, özellikle Batı Avrupa ülkelerinde yaşayan on binlerce kişinin, dini hassasiyetlerini kullanarak ortaklık adı altında para toplayıp faizsiz kazanç vadeden Kombassan Holding aleyhinde açılan davalar, Yargıtayın ortaklık iddiasının gerçeği yansıtmadığı yönündeki kararının ardından artmaya başlamıştı.

Holding yetkililerinin usulüne uygun olmadan Türkiye’ye aktardığı paraların, birçok durumda şirketin resmi muhasebe kayıtlarına geçilmediği de dile getirilen iddialar arasında. 1997 mayısında Kombassan kuryelerinden Mehmet Uzun, çantasındaki 1,7 milyon Alman markıyla Esenboğa Havaalanı’nda yakalanmıştı. Holdingin ise bu olaydan sonraki süreçte, Virgin Adaları’nda kurulan Baco Assets Inc. adlı şirket aracılıyla paraları Almanya dışına aktarmaya devam ettiği de öne sürülüyor.

AYM'nin iptal ettiği, 2019 yılında çıkan torba yasayla yürürlüğe giren düzenlemede, söz konusu holdinglere para yatıranların paralarını geri almalarının önü kesilmişti.