Yeni göç planı: 50 bin hemşire Ada'ya veda edebilir

Kriz senaryolarına göre, kalıcı oturum kurallarının sertleşmesi yaklaşık 50 bin hemşirenin kararını etkileyebilir.

Başbakan Keir Starmer, net göçü azaltma hedefi kapsamında göçmenlerin kalıcı oturum (indefinite leave to remain – ILR) başvurusu için gereken süreyi 5 yıldan 10 yıla uzatmak istiyor.

Paketin ana başlıkları şöyle özetleniyor:

Çalışma vizesi için aranacak niteliklerin lisans düzeyine yükseltilmesi ve tüm vize türlerinde –bağımlılar dâhil– İngilizce yeterlilik şartlarının ağırlaştırılması.

Bu adımlar, hükûmetin Reform UK lideri Nigel Farage’ın oy tabanına da mesaj vermeyi hedeflediği bir siyasal hamle olarak yorumlanıyor. Planlara ilişkin kamuoyu istişaresinin kısa süre içinde başlaması bekleniyor.

NHS göçmen hemşirelere bağımlı

The Guardian’ın eriştiği Kraliyet Hemşirelik Koleji (RCN) anketi, özellikle NHS ve sosyal bakım alanında çalışan göçmen personel arasında ciddi bir endişe olduğunu ortaya koyuyor.

Birleşik Krallık’ta 794 bin hemşirelik personelinin yaklaşık dörtte biri, yani 200 binden fazlası yurtdışında eğitim almış durumda. 2021’den bu yana 76 bin 876 hemşire vize aldı ve mevcut kurallara göre 5 yıl sonra kalıcı oturum hakkı bekliyor. Sürenin 10 yıla çıkarılması, bu grubun geleceğini bir anda belirsiz hâle getiriyor.

RCN’in 5 binden fazla göçmen hemşireyle yaptığı ankete göre, ILR hakkı olmayanların yüzde 60’ı bu değişikliğin İngiltere’de kalma planlarını ‘çok büyük ihtimalle’ etkileyeceğini söyledi. Bu oran, 46 binden fazla hemşirenin ülkeyi tamamen terk etmeyi düşünebileceğine işaret ediyor.

RCN, neredeyse her 10 hemşireden birinin bu düzenlemeden doğrudan etkilenebileceğini vurguluyor.

“Hem ahlaken yanlış hem de hastalar için tehlikeli”

RCN Genel Sekreteri Prof. Nicola Ranger, planları sert sözlerle eleştirdi. Ranger, önerilen düzenlemelerin yalnızca ahlaki açıdan sorunlu olmadığını, aynı zamanda hasta güvenliği için de ciddi risk taşıdığını söyledi.

Ranger’e göre, hükûmet tasarıyı geri çekmezse; mevcut personel krizi daha da derinleşecek, bekleme sürelerini azaltma hedefi sekteye uğrayacak, on binlerce nitelikli hemşire sistem dışına itilecek.

Ranger, özellikle pandemi döneminde ülkeye gelip büyük kişisel fedakârlıklar yapan göçmen hemşirelerin şimdi belirsizlikle karşı karşıya bırakılmasını ‘ihanet’ olarak nitelendirdi.

On yıl boyunca sosyal destek yok

Kalıcı oturum olmadan göçmen hemşireler, vizeleri işverenlerine bağlı olduğu için iş değiştirirken de zorlanıyor. Bu durumun özellikle sosyal bakım alanında suistimale kapı araladığı vurgulanıyor.

Ayrıca ILR olmadan çocuk yardımı ve engellilik desteği gibi sosyal ödeneklere 10 yıl boyunca erişemeyecekleri, iş güvencelerinin ve pazarlık güçlerinin zayıf kaldığı hatırlatılıyor.

RCN anketine göre göçmen hemşirelerin yüzde 53’ü mali gelecekleri konusunda, yüzde 52’si aileleri üzerindeki etkiler nedeniyle, yüzde 49’u ise kariyerleri açısından son derece kaygılı.

Sadece yüzde 11’i, kalıcı oturum süresi en baştan 10 yıl olsaydı yine de Birleşik Krallık’a gelmeyi tercih edeceğini söylüyor. Bu da gelecekte ülkeye gelmek isteyen yabancı sağlık personeli havuzunun belirgin biçimde daralabileceğine işaret ediyor.

Kalıcı oturum ücreti de tepki çekiyor

RCN, ILR başvuru ücretlerinin de düşürülmesini istiyor. Bugün kalıcı oturum için kişi başı 3 bin 29 sterlin ödeniyor. Hükûmetin kendi hesabına göre başvuruyu işlemenin maliyeti ise yaklaşık 523 sterlin. 2003’te aynı başvurunun bedeli sadece 155 sterlindi.

Hem sürenin iki katına çıkması hem de yüksek maliyet, göçmen hemşirelerin Birleşik Krallık’ta kök salmasını daha da zorlaştırıyor.

Hükûmet: Net göç düşmeli

Hükûmet sözcüsü, yaptığı açıklamada yurtdışından gelen sağlık çalışanlarına teşekkür etti ancak net göçün mutlaka azaltılması gerektiğini savundu.

Sözcü, planlanan yeni yerleşim modelinde ülke ekonomisine ve toplumuna güçlü katkıda bulunan kişilerin, kalıcı oturum ve vatandaşlık için gereken süreyi kısaltma imkânına sahip olacağını söyledi. Yakında başlayacak istişare sürecine sağlık ve bakım çalışanlarının da katılmasının önemli olduğu vurgulandı.

Göçmen hemşirelere göre ise asıl soru, bu planlar hayata geçtiğinde NHS’in hastalara zamanında, güvenli ve nitelikli bakım sunacak yeterli personeli bulup bulamayacağı.