Acil servisi tedavi almadan terk edenler 6 yılda üç kat arttı

İngiltere’de acil servise (A&E) giden ve hiçbir tedavi almadan hastaneyi terk eden hasta sayısı, son altı yılda dramatik biçimde arttı.

Hemşireler Birliği’nin (RCN) NHS verileri üzerinden yaptığı analize göre, Temmuz–eylül 2025 döneminde acil servise başvuran 320 binden fazla kişi, herhangi bir tedavi görmeden hastaneden ayrıldı. 2019’un aynı döneminde bu sayı 100 binin altındaydı.

RCN, 12 saatten uzun süre bekleyen hasta sayısındaki artışa da dikkat çekti. Buna göre, 2019’da 1.281 olan 12 saat ve üzeri bekleme rakamı, 2025’te 116 binin üzerine çıkarak yaklaşık doksan katına ulaştı.

RCN Genel Sekreteri Prof. Nicola Ranger, krize yeterince hızlı müdahale edilmemesini ‘kabul edilemez’ olarak nitelendirdi. Ranger, acil servisi tedavi almadan terk eden hasta sayısındaki patlamanın ‘tehlikeli’ olduğunu ve sistemin çöktüğünün açık bir işareti sayılması gerektiğini söyledi.

Acil servis tıkanıyor, hastalar geri dönüyor

Ranger’a göre sorun, yalnızca acil servislerden ibaret değil. Yeterli kaynakla desteklenmeyen aile hekimliği ve yerel bakım hizmetleri yüzünden insanlar başka bir seçenek bulamayınca doğrudan acil servise yöneliyor.

Hastanede tedavisi tamamlanan hastalar ise evde bakım imkânları yetersiz olduğu için taburcu edilemiyor. Böylece servisler dolup taşıyor, acil bölümler tıkanıyor, personel tükenme noktasına geliyor.

Ranger, “Sonuçta hastalar saatlerce, hatta yarım gün boyunca bekliyor, umudunu kaybedip evine dönüyor. Birçoğu daha kötü bir hâlde yeniden acile gelmek zorunda kalıyor” değerlendirmesini yaptı.

Özel sağlık yavaşlıyor, yük yeniden NHS’ye biniyor

Özel sektör analiz şirketi LaingBuisson’un yayımladığı ayrı bir rapor da tabloyu destekliyor.

Rapor, ekonomik zorluklar nedeniyle cepten ödeme yaparak özel hastaneye gidenlerin sayısının artmadığını, hatta frenlendiğini gösteriyor. NHS bütçesiyle özel hastanelerde sağlanan tedavilerin değeri 2024’te 2,2 milyar sterlinle rekor kırarken, kendi cebinden ödeyerek özel tedavi alanların sayısı aynı yıl yalnızca binde bir oranında yükseldi.

Şirketin araştırma direktörü Tim Read, daha ucuz özel tetkik hizmetlerine talebin hâlâ güçlü olduğunu, ancak hayat pahalılığı ve ekonomik kaygılar nedeniyle insanların pahalı ameliyatlar için ‘gecikmeyi göze alarak’ yeniden NHS’ye yöneldiğini belirtti.

Read, “Kendi kendini finanse eden hastalar özel sektörden NHS’ye dönmeye başlarsa, bu ulusal sağlık sisteminin üzerindeki baskıyı daha da artırır” uyarısında bulundu.

“Çözüm taşerona vermek değil, NHS’ye yatırım yapmak”

NHS’yi savunan Keep Our NHS Public oluşumunun eş başkanı Dr. John Puntis, özel hastanelerle yapılan sözleşmelerin ‘sahte bir tasarruf’ olduğunu söyledi.

Puntis, “Özel sektör, NHS’nin basınç vanası değil. Özel hastaneler de aynı, zaten aşırı yük altındaki sağlık personelini kullanıyor. Daha fazla NHS kaynağını oraya aktarmak, zaten incecik olan kadroyu daha da bölmek demek” dedi.

Ona göre gerçek çözüm, işleri dışarıya devretmek değil; NHS personeline, altyapısına ve kapasitesine doğrudan yatırım yapmak. Böylece insanların zorunlu kalmadıkça özel sektöre yönelmesine gerek kalmayacağını vurguladı.

Hükûmetten koridorlarda bakım itirafı ve kış paketi

İngiltere Sağlık Bakanlığı’ndan bir sözcü, “Hiç kimse bir koridorda, sandalyede ya da sedyede bakım almamalı; bu kabul edilemez ve onur kırıcı” diyerek koridorlarda bakım uygulamasının yanlışlığını kabul etti.

Bakanlık, koridorlarda bekletilen hastalara ilişkin verileri şeffaf biçimde yayımlayarak soruna daha doğrudan müdahale etmeyi hedeflediklerini, ‘güneş ışığının bu uygulamayı bitirmenin en etkili yolu’ olduğunu belirtti.

Açıklamaya göre hükûmet, bu kış için acil ve aynı gün hizmet veren birimleri güçlendirmek üzere yaklaşık 450 milyon sterlin ek kaynak ayırıyor. Paket; 500’e kadar ambulansın yenilenmesini, yeni ruh sağlığı kriz merkezlerinin açılmasını ve yerel NHS yöneticilerine bulundukları bölgeye uygun çözümler geliştirme konusunda daha fazla yetki verilmesini de içeriyor.