Trump’ın ilaç anlaşması Avrupa’ya pahalıya patlayabilir

ABD Başkanı Donald Trump, dünyanın en büyük ilaç şirketlerinden 17’sinin 14’ünün ABD’de ilaç fiyatlarını sert biçimde düşürmeyi kabul ettiğini duyurdu. Trump, anlaşmayı Beyaz Saray’da tanıttı. Açıklama sırasında, anlaşmaya destek veren şirketlerin üst düzey yöneticileri de Trump’ın yanında yer aldı.

Trump, bu adımı “Amerikan sağlık sisteminde ilaçların karşılanabilirliği açısından tarihin en büyük başarısı” sözleriyle anlattı.

İsviçre’de ‘fiyat baskısı’ endişesi

Anlaşma ilk bakışta yalnızca ABD’deki tüketicileri ilgilendiriyor gibi görünüyor. Ancak tartışma, Avrupa’ya da uzandı. Etkinin İsviçre’de daha belirgin olabileceği değerlendiriliyor.

İsviçre’de ilaç fiyatları bugüne kadar ABD’ye kıyasla daha düşük seyretti. Öte yandan ilaç sektörü, İsviçre ekonomisinin en güçlü alanlarından biri. İsviçre merkezli iki büyük şirket Novartis ve Roche da Trump yönetimiyle yapılan anlaşmaya açık destek verdi.

Vontobel’de ilaç sektörünü izleyen Stefan Schneider, SRF’ye yaptığı değerlendirmede, Trump yönetiminin “ABD’de ilaçların başka ülkelerden daha pahalı olmasını kabul etmeyeceğini” söyledi. Schneider’e göre şirketler, ABD dışındaki pazarlarda fiyatları yukarı çekmeye çalışabilir. Çünkü ABD, iç piyasadaki fiyatları belirlerken dış ülkelerdeki fiyatları ‘referans’ alma eğilimi taşıyor.

Bu senaryoda, ABD’de fiyatlar düşerken ABD dışındaki ülkelerde ilaçların pahalanması gündeme gelebilir.

Roche’den “Yeni ilaç gecikebilir” uyarısı

Roche Üst Yöneticisi Thomas Schinecker, bir röportajında İsviçre gibi ülkelerin bazı ilaçlar için gelecekte daha fazla ödeme yapmak zorunda kalabileceğini söyledi. İsviçre’de ilaç fiyatlarında kamu otoriteleri belirleyici rol oynuyor.

Schinecker, Bern’in fiyatlar konusunda adım atmaması hâlinde İsviçre’de yeni ilaçların pazara girişinin daha da gecikebileceği uyarısında bulundu.

Siyasette “Faturayı kim ödeyecek?” tartışması

ABD’de ucuzluk, Avrupa’da pahalanma ihtimali İsviçre siyasetinde de tartışma yarattı. Sosyal Demokrat Sağlık Bakanı Elisabeth Baume-Schneider, SRF’ye yaptığı açıklamada, “ABD’deki indirimleri insanların sağlık sigortası primleriyle finanse etmesi kabul edilemez” mesajı verdi.

Buna karşılık FDP ve Die Mitte çizgisindeki bazı siyasetçiler, özellikle az sayıda ama yüksek yenilik içeren ilaçlarda daha yüksek fiyatlara hazırlık yapılması gerektiğini savunuyor. FDP’li sağlık politikacısı Andri Silberschmidt, bu tür ürünlerde fiyat artışı ihtimalinin masada olduğunu dile getirdi.

Almanya’da etki şimdilik belirsiz

Anlaşmanın Almanya’ya etkisi şu aşamada netleşmiş değil. Ancak anlaşma listesinde Rheinland-Pfalz merkezli Boehringer Ingelheim’in de yer aldığı belirtiliyor. Bu nedenle Almanya’da da ilaç fiyatlandırması ve yeni ürünlerin pazara giriş takvimi üzerinden tartışmanın büyümesi bekleniyor.