İsrail, ABD’nin Gazze planının ilk aşamasını onayladı

İsrail hükûmeti, ABD’nin Gazze’de savaşı sonlandırmayı ve rehinelerin serbest bırakılmasını hedefleyen planının ilk aşamasını kabul etti. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisi, “Hükûmet, hayatta olan ya da hayatını kaybeden tüm rehinelerin serbest bırakılmasını öngören çerçeveyi onayladı” açıklamasını yaptı.

Siyasi tablo

Kabine kararı, arabulucuların rehine takası anlaşmasını duyurmasından yaklaşık 24 saat sonra geldi. Aşırı sağcı bazı bakanlar itiraz etse de çoğunluk destek verdi. Adım, 7 Ekim 2023’te başlayan çatışmaların bitirilmesi yolunda ilk somut ilerleme olarak görülüyor.

Hamas’ın mesajı

İsrail kararından önce Hamas, 'savaşın tamamen bittiğini' duyurdu. Örgütün dış lideri Halil el-Hayya, “ABD, Türkiye ve Arap arabuluculardan kalıcı ateşkes için garanti aldık. Herkes savaşın tamamen sona erdiğini teyit etti” dedi. Anlaşmaya göre Refah Kapısı çift yönlü açılacak; İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinli kadınlar ve çocuklar serbest bırakılacak.

Rehine takası ve takvim

Planın ilk aşaması, 48 İsrailli rehinenin (hayatta olan ya da hayatını kaybetmiş) teslim edilmesini, yaklaşık 2 bin Filistinli mahkûmun serbest bırakılmasını ve İsrail ordusunun belirli bölgelerden çekilmesini içeriyor. Rehinelerin salıverilmesi için net bir tarih yok; sürecin 72 saat içinde başlaması, ateşkesin de kabine onayından 24 saat sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Denetim ve ABD rolü

Beyaz Saray, ateşkesin uygulanmasının ABD askerlerince denetleneceğini, ancak yaklaşık 200 personelin Gazze’ye girmeden bölge dışında görev yapacağını bildirdi.

Trump gündemi

ABD Başkanı Donald Trump, pazar günü Orta Doğu’ya gideceğini söyledi ve “Rehinelerin pazartesi veya salı günü serbest bırakılacağını düşünüyorum” açıklamasını yaptı. İsrail Meclis Başkanı Amir Ohana, Trump’ı Knesset’te konuşma yapmaya davet ederek “İsrail barış başkanını bekliyor. Trump, modern tarihte Yahudi ulusunun en büyük dostudur” ifadesini paylaştı.

Trump Nobel'i istiyor

Bugün ayrıca Nobel Barış Ödülü açıklanacak. Trump ödülü istiyor. Beyaz Saray’ın X hesabından “The Peace President” (Barışın Başkanı) paylaşımında bulundu. Netanyahu’nun ofisi de Nobel Barış Ödülü’nün ABD Başkanı Donald Trump’a verilmesi çağrısı yaptı. Netanyahu’nun ofisinden yapılan paylaşımda; “Nobel Barış Ödülü’nü Trump’a verin” notuyla Trump’a Nobel Barış Ödülü verildiğini gösteren, yapay zekayla hazırlanmış bir görsel kullanıldı.