Gazze ateşkesi için niyet beyanı imzalandı

ABD Başkanı Donald Trump, yeşil dosyada kendisine iletilen metni imzalarken “Bu noktaya gelmesi 3 bin yıl sürdü” ifadesini kullandı. Ardından “Şimdi yeniden inşa zamanı” dedi.

Beyana, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da imza attı. Trump, görüşmelerdeki destekleri için liderlere teşekkür etti. “Kalıcı barışın inşa edileceği” mesajını yineledi; çatışmaların bitirilmesinden sonra yeniden inşa sürecinin “daha kolay” olacağını savundu.

Sisi: Yan yana, tanınma içinde yaşama hakkı

Sisi, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkına vurgu yaptı ve “Özgür ve bağımsız devletlerinde, İsrail’le yan yana, barış, güvenlik ve karşılıklı tanıma içinde yaşamalılar” dedi.

Trump Erdoğan’a teşekkür etti

Trump, Erdoğan’a ayrıca teşekkür ederek “Ne zaman ihtiyaç duysak yanımızda oldu” dedi. Bir soru üzerine, Erdoğan’ın Rusya–Ukrayna savaşında da arabuluculuk yapabileceğini söyledi.

Şarm eş-Şeyh’te zirve, yoğun diplomasi

Trump, 13 Ekim sabahı Knesset’te konuştu; üç saatlik gecikmeyle Mısır’a ulaştı. Zirve, Şarm eş-Şeyh’te Trump–Sisi ortak basın toplantısıyla açıldı.

“Barış anlaşmasının ikinci aşaması ne zaman?” sorusuna Trump “Başladı” yanıtını verdi. Sisi, ateşkes anlaşmasını “Eşi benzeri görülmemiş bir başarı” diye niteledi.

Trump, Gazze için geçici bir uluslararası Barış Kurulu öngörüldüğünü, Sisi’nin de bu yapıda yer almasını istediğini söyledi. Sisi, “Orada olacağım” dedi. ABD’nin Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff, kurul için “uzun başvuru listesi” olduğunu belirtti.

Katılım ve istisna: Netanyahu gelmedi

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kanada Başbakanı Mark Carney dâhil 20’yi aşkın lider zirvedeydi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun katılması beklenirken, Başbakanlık ofisi 'yaklaşan dinî bayram’ gerekçesiyle gelmeyeceğini açıkladı. Basında, Erdoğan’ın Netanyahu katılırsa zirveye gitmeyeceğine dair değerlendirmeler yer aldı.

Masadaki açık dosyalar

Ateşkes niyet beyanına karşın kritik başlıklar netleşmedi: Hamas’ın geleceği, İsrail’in çekilmesinin kapsamı ve Gazze’nin geçiş döneminde kimin tarafından yönetileceği hâlâ müzakere konusu.

Knesset’te protesto, ‘yeni Ortadoğu’ vurgusu

Trump’ın İsrail Parlamentosu’ndaki konuşması, Ayman Odeh ve Ofer Cassif tarafından ‘Filistin’i tanı’ ve ‘soykırım’ pankartıyla protesto edildi; iki vekil salondan çıkarıldı.

Trump, “Bu, yeni bir Ortadoğu’nun tarihi şafağıdır” dedi; “Savaş bitti” ifadesini kullandı ve ateşkesin kalıcı olacağına inandığını söyledi. Gazze için hızla bir Barış Kurulu kurulacağını, kentin ‘yıkım alanı gibi göründüğünü’ ekledi.