Dünyada silah satışları rekor kırdı

Dünyanın birçok bölgesinde silahlanma hızlanırken, savunma sanayii şirketlerinin ciroları da rekor kırıyor. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yeni raporuna göre, en büyük 100 silah üreticisinin toplam satışları geçen yıl neredeyse yüzde 6 arttı.

SIPRI araştırmacısı Lorenzo Scarazzato, “2024’te küresel silah satışları, ölçümlere başladığımızdan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Toplam ciro 679 milyar dolar oldu” dedi. Scarazzato, bu artışın başlıca nedenlerini Gazze’deki savaş, Ukrayna’daki savaş ve dünyada diplomasi yerine askerî güç ve caydırıcılığa ağırlık veren siyasetler olarak sıraladı.

Avrupa savunma sanayiinde güçlü yükseliş

Hem tank gibi klasik silah sistemlerine hem de insansız hava araçlarına yönelik harcamalar artarken, özellikle Avrupa’daki üreticiler bu trendten faydalanıyor. SIPRI listesinde yer alan 26 Avrupalı savunma şirketinin neredeyse tamamı ciro artışı bildirdi; Avrupa genelinde artış oranı yüzde 13 olarak açıklandı.

Alman şirketleri Rheinmetall, ThyssenKrupp, Hensoldt ve Diehl toplamda yüzde 36’lık bir sıçrama yakaladı. Scarazzato, “Bu dört büyük Alman şirketi, Avrupa’daki yeniden silahlanma programlarından güçlü biçimde faydalandı. Almanya hem kendi ordusu hem de Ukrayna için daha fazla silah alıyor. Diğer Avrupa ülkeleri de Almanya’dan önemli miktarda savunma ürünü tedarik ediyor” dedi.

Buna rağmen Almanya, küresel savunma sanayii sıralamasında hâlâ nispeten küçük bir oyuncu. Rheinmetall, SIPRI listesinde ilk 20’ye giren tek Alman şirketi oldu. Listenin zirvesinde yine ABD’li Lockheed Martin yer alırken, yedinci sırada Rus devlet savunma şirketi Rostec bulunuyor.

Rus savunma sanayiinde yüksek tempolu üretim

Scarazzato, “2024’te Rusya’daki savunma şirketlerinin cirosu bir yıl içinde yüzde 23 arttı” bilgisini verdi. Şeffaflık eksikliği nedeniyle kesin verilere ulaşmanın zor olduğunu belirten araştırmacı, “Yine de Rus savunma sanayiinin yüksek hacimde üretime devam ettiği açık. Bu üretimin ana hedefi de iç talebi, yani Rus ordusunun ihtiyaçlarını karşılamak” değerlendirmesini yaptı.

Silah satışlarının azaldığı tek bölgenin Asya ve Okyanusya olduğu kaydedildi. Ancak bu gerilemenin, bölgede barış ortamının güçlenmesinden değil, özellikle Çin’de yaşanan skandallar ve teslimat gecikmeleri gibi etkenlerden kaynaklandığı vurgulandı.

“Silah satışları daha da artacak” endişesi

SIPRI normalde geleceğe dönük tahminlerde temkinli davrandığını hatırlatıyor. Buna rağmen Scarazzato, mevcut savaşlar ve jeopolitik gerilimler ışığında silah üretiminin yakın zamanda yavaşlayacağına dair bir işaret görmediğini söyledi.

Scarazzato, “Önümüzdeki yıllarda savunma şirketlerinin cirolarının daha da artacağını öngörüyorum. Umarım yanılıyorum” diyerek, yükselen silahlanma eğilimine dair kaygısını dile getirdi.