Diplomatik rezalet: Trump-Zelenski tartışması Avrupa'da nasıl yankılandı?

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile ABD Başkanı Donald Trump’ın 28 Şubat'taki Beyaz Saray buluşması gergin geçti. İki lider, görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Ancak planlanan ortak basın toplantısı iptal edilirken, beklenen mineral anlaşması da imzalanmadı.  

Zelenski heyeti Oval Ofis’ten çıkarıldı

CBS’in aktardığına göre, görüşme sonrasında Ukrayna heyeti Oval Ofis’ten başka bir odaya alındı. Burada, Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Ukraynalı yetkililere Beyaz Saray’ı terk etmeleri gerektiğini söyledi.  

Ana gündem: Maden anlaşması ve savaş

Zelenski, Ukrayna ile ABD arasındaki mineral anlaşmasına güvenlik garantilerinin eklenmesini talep etti. Trump ise başkan olduğu takdirde Rusya-Ukrayna savaşının hiç başlamayacağını iddia etti.  

Zelenski, barış müzakerelerinde Rusya’ya karşı hiçbir taviz verilmemesi gerektiğini vurgularken, Trump ateşkesin kaçınılmaz olduğunu belirtti. "Halkınız çok cesur, ancak ya bir anlaşma yapacaksınız ya da biz yokuz" diyen Trump, Ukrayna liderini taviz vermeye zorladı.  

Trump: Minnettarlık göstermiyorsun

Trump, Zelenski’yi ABD’ye yeterince teşekkür etmemekle suçladı ve Rusya ile barış anlaşması yapması gerektiğini söyledi. Ukrayna liderini "Üçüncü Dünya Savaşı kumarı oynamakla" itham etti.  

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance de Zelenski’yi "saygısız" olarak nitelendirerek, toplantı boyunca hiç teşekkür etmediğini ifade etti. Zelenski ise ABD’ye saygı duyduğunu ve minnettarlığını tekrar dile getirdi.  

Trump: Size 350 milyar dolar verdik

Trump, Biden yönetiminin Ukrayna’ya büyük miktarda askeri destek sağladığını belirterek, "Bu aptal başkan [Joe Biden] aracılığıyla size 350 milyar dolar verdik, askeri teçhizat sağladık… Eğer bu olmasaydı savaş iki haftada biterdi" dedi.  

Trump, Ukrayna’ya silah göndermeye devam edip etmeyeceği sorusuna, "Göndereceğiz ancak umarım fazla silah vermemiz gerekmeyecek, çünkü bunu çabucak bitirmeyi planlıyorum" yanıtını verdi.  

Zelenski: Adil bir barış istiyoruz

Görüşme sonrası Fox News’e röportaj veren Zelenski, Trump’a ve Amerikan halkına saygı duyduğunu ancak yanlış bir şey yapmadığını söyledi.  

Güvenlik garantilerine dayalı bir barış anlaşmasının gerekliliğini vurgulayan Zelenski, "Başkan Trump bu savaşı bitirmek istiyor ama kimse Ukrayna’dan daha fazla bunu istemiyor" dedi.  

"Bugün yaşananlardan pişman mısınız?" sorusuna ise "Bence iyi olmadı, farklı diyaloglar yaşandı" yanıtını verdi. Trump ile ilişkisinin düzelebileceğini belirterek, "Bu ilişkiler iki başkandan daha fazlasını ifade ediyor. Tarihimiz ve halklarımız arasındaki güçlü bağlar var" dedi.  

Avrupa’dan Zelenski’ye destek, Trump’a tepki

Trump’ın Zelenski’ye yönelik tavrı Avrupa’da büyük yankı uyandırdı. Almanya ve AB liderleri Ukrayna’ya destek mesajları verirken, Macaristan Başbakanı Viktor Orban Trump’ı savundu.  

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, "Hiç kimse barışı Ukrayna halkından daha fazla istemiyor" diyerek Ukrayna’nın Avrupa’ya güvenebileceğini vurguladı. CDU lideri Friedrich Merz de Almanya’nın Ukrayna’nın yanında olduğunu belirtti. 

Almanya Dışişleri Bakanlığı da sosyal medyadan “Ukrayna yalnız değildir” başlığıyla kısa bir açıklamada bulundu. Yapılan açıklamada, Almanya’nın Avrupalı müttefikleriyle birlikte Ukrayna’nın yanında durduğu belirtildi ve “Ukrayna, Almanya ve Avrupa’nın sarsılmaz desteğine sahip. Onların demokrasi, barış ve güvenlik savunuları, bize de ait” ifadeleri kullanıldı.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Zelenski’ye doğrudan seslenerek, "Güçlü, cesur ve korkusuz olun. Asla yalnız değilsiniz" dedi.  

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Zelenski ile telefon görüşmesi yaptı ancak detayları paylaşmadı. Polonya Başbakanı Donald Tusk ise "Sevgili Zelenski, Ukraynalı dostlarımız, yalnız değilsiniz" mesajını verdi.

Welt: Zelenski susmalıydı

Alman Die Welt gazetesi ise “Zelenski susmalıydı” diyerek yaşanan tartışmanın Avrupa’nın güvenliğini tehlikeye attığını savundu. 

Orban: Trump barış için mücadele ediyor

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Trump’ın barış için çalıştığını savunarak, "Güçlü liderler barış yapar, zayıf liderler savaş çıkarır" dedi.  

ABD’de Trump’a bölünmüş tepkiler

Cumhuriyetçiler Trump’a destek verirken, Demokratlar tepki gösterdi. Senatör Lindsey Graham, Zelenski’nin Oval Ofis’teki tavrını "saygısızlık" olarak değerlendirerek Ukrayna liderinin geri adım atması gerektiğini söyledi.

Temsilciler Meclisi’ndeki Demokrat lider Hakeem Jeffries ise Trump’ı, ABD’yi dünya sahnesinde küçük düşürmekle suçladı.

Rusya’dan Trump’a destek

Trump’ın sert tavrı Rusya’dan da destek gördü. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, Trump’ın Zelenski’ye "soğuk bir tokat attığını" söyledi. Medvedev, Ukrayna liderini küçümseyerek, "Bu onun için faydalı oldu" dedi.