BM yaptırımları 10 yıl sonra İran’a geri döndü

İran’ın nükleer anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle Almanya, Fransa ve İngiltere’nin başvurusuyla BM yaptırımları yaklaşık 10 yıl aradan sonra tekrar uygulanmaya başladı. Tahran’a getirilen kısıtlamalar arasında mal varlıklarının dondurulması, seyahat yasakları, silah ambargosu, uranyum zenginleştirme ve balistik füze faaliyetlerine yasaklar bulunuyor.

Tahran’dan sert tepki

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, kararın “nükleer müzakereleri daha da zorlaştırdığını” söyledi. Tahran yönetimi, yaptırımlara “güçlü ve uygun” bir yanıt verileceğini duyurdu ancak ayrıntı açıklanmadı. Almanya, Fransa ve İngiltere’deki büyükelçiler istişare için geri çağrıldı.

Rusya ve Çin engelleyemedi

Müttefikleri Rusya ve Çin’in girişimleri sonuçsuz kaldı. İki ülkenin yaptırımların altı ay ertelenmesini öngören tasarısı BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edilmedi. Böylece snapback süreci tamamlandı.

Ekonomiye ağır darbe

Yaptırımların yürürlüğe girmesiyle İran Riyali tarihi dip seviyeye indi. Bu durum, gıda fiyatlarını daha da yukarı çekerek halkın yaşamını zorlaştırıyor. Zaten Amerikan yaptırımları altında sıkışan İran ekonomisinin daha da baskı altında kalacağı belirtiliyor.

Nükleer anlaşmanın geleceği

2015’te imzalanan anlaşma İran’a sınırlı oranda uranyum zenginleştirme hakkı tanıyordu. Ancak son raporlara göre İran, yüzde 60 oranında 440 kilo uranyuma sahip. Bu miktarın birkaç nükleer bomba yapımına yeteceği belirtiliyor. ABD istihbaratı İran’ın resmi bir silah programı başlatmadığını vurgulasa da, İsrail’in Haziran ayında ABD desteğiyle nükleer tesislere saldırması sonrası mevcut kapasite belirsizliğini koruyor.