Asya kaplan sivrisineğine karşı ‘kısır erkek’ operasyonu

Graz, Linz ve Viyana’da görülen Asya kaplan sivrisineğine karşı Avusturya’da ilk kez “Steril Böcek Tekniği” devreye girdi. Graz’da salı günü başlayan pilot projede, altı haftada 600 bin kısır erkek sivrisinek doğaya bırakılacak. Dişilerle çiftleşecek bu erkekler, yumurtaların gelişmesini engelleyecek. İlk sonuçlar ekimde alınacak.

Laboratuvarda kısırlaştırma

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın Seibersdorf’taki araştırma merkeziyle yürütülen projede, laboratuvarda üretilen sivrisinekler önce cinsiyetlerine göre ayrılıyor. Erkekler soğuk odada tutuluyor, ardından X-ışını ile kısırlaştırılıyor. Doğaya salınan kısır erkekler, çiftleşme alanında verimli erkeklerle rekabet ederek dişilerin yumurta bırakmasını önleyecek.

Hedef yüzde 70 azalma

Graz Sağlık Dairesi Başkanı Eva Winter, kaplan sivrisineğin 2021’de kentte tespit edildiğini ve dang, Zika, chikungunya gibi hastalıklar taşıyabildiğini belirtti. Araştırma alanı 15 hektar büyüklüğünde. 50 tuzakla yayılma hızı izlenecek ve popülasyonun yüzde 70 azaltılması hedeflenecek.

İklim değişikliği etkisi

Kaplan sivrisineğin dişileri üç günde bir çok sayıda yumurta bırakabiliyor ve bu yumurtalar iki buçuk yıla kadar canlı kalabiliyor. Küresel ısınma ve şehirlerdeki ılıman kışlar, türün Avrupa’da kuzeye doğru yayılmasını kolaylaştırıyor. Trieste gibi şehirlerde dang vakaları sonrası ilaçlama yapılmıştı.