Türkiye Alman ve İtalyan şirketlerden doğal gaz alacak

Türk enerji şirketi BOTAŞ, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithal etmek için Alman SEFE ve İtalyan ENI ile uzun dönemli tedarik anlaşmaları imzaladı.

Sözleşmeler, İstanbul’un ev sahipliği yaptığı Dünya LNG Zirvesi sırasında BOTAŞ Genel Müdürü Abdulvahit Fidan ile SEFE Başkan Yardımcısı Jean Manuel Conil-Lacoste ve ENI Küresel Doğal Gaz ve LNG Portföy Direktörü Cristian Signoretto tarafından imza altına alındı.

Bayraktar: boru gazına alternatif, rekabetçi fiyat

İmza törenlerine katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, bu iki yeni anlaşmayla birlikte yalnızca bu yıl toplam 106 milyar metreküplük uzun dönemli LNG tedarik sözleşmesi imzalandığını söyledi.

Bayraktar, “Geçtiğimiz yıl eylülden beri yaptığımız anlaşmalarla bu rakam 155 milyar metreküplerin üzerine çıktı. Bu çok önemli bir miktar. Bunu, boru hatlarıyla aldığımız gaza bir alternatif olarak, daha rekabetçi fiyatlarla ürünlerimizi çeşitlendirme adına önemli bir stratejik adım olarak değerlendiriyoruz.” dedi.

SEFE ve ENI ile 2028 sonrası için gaz

Bayraktar, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, BOTAŞ ile Alman enerji şirketi SEFE arasında imzalanan anlaşmanın 2028’den itibaren Türkiye’ye 10 kış dönemi boyunca toplam 6 milyar metreküp LNG tedarikini kapsadığını belirtti.

Bakan, “Bu anlaşma, arz güvenliğimizi ve kaynak çeşitliliğimizi tahkim ederken, şirketler arasındaki enerji ortaklığını stratejik bir boyuta taşıyacaktır.” ifadelerini kullandı.

BOTAŞ’ın İtalyan enerji şirketi ENI ile imzaladığı diğer anlaşma ise 2028’den başlayarak 10 yıl boyunca toplam 5 milyar metreküplük LNG tedarikini öngörüyor.

Bayraktar, “Bu anlaşma, kış döneminde artan talebimizin planlı ve öngörülebilir koşullarda karşılanmasını sağlarken, kaynak çeşitliliğimize ve BOTAŞ’ın ticari kabiliyetlerinin gelişimine de önemli bir katkı sunacak.” dedi.

ABD ile yapılan önceki LNG hamleleri

ABD ve Avrupa Birliği’nin, Rusya’ya yönelik yaptırımlara uyulması konusunda Ankara üzerindeki baskısını artırdığı bir dönemde Türkiye’nin LNG tedarikini çeşitlendirme adımları da hız kazandı.

Geçen yıl BOTAŞ, ABD’den LNG almak üzere TotalEnergies ile 10 yıllık bir anlaşma imzaladı. Bu sözleşme kapsamında yılda yaklaşık 1,6 milyar metreküp gaz tedariki öngörülüyor.

Eylül ayında ise yine ABD’den LNG ithal etmek için Mercuria ve Woodside Energy ile uzun vadeli anlaşmalara gidildi.

Mercuria ile yapılan ve 20 yıla yayılan anlaşmaya göre teslimatlar 2026’da başlayacak. Yılda yaklaşık 4 milyar metreküp, toplamda ise yaklaşık 70 milyar metreküp doğal gaz eş değeri LNG; ABD’deki yükleme terminallerinden ve Türkiye, Avrupa ile Kuzey Afrika’daki gazlaştırma tesislerinden teslim alınacak.

Woodside Energy ile imzalanan sözleşmenin ise 2030’da yürürlüğe girmesi planlanıyor. Anlaşma, 9 yıl boyunca yaklaşık 5,8 milyar metreküp doğal gaz eş değeri LNG’nin BOTAŞ’a tedarik edilmesini öngörüyor.

Türkiye’nin LNG kapasitesi ve altyapı durumu

Türkiye’de beş LNG terminali ve yeniden gazlaştırma yapılabilen FSRU gemileri bulunuyor.

ABD merkezli Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü’nün (IEEFA) verilerine göre Türkiye’deki tesislerin toplam yeniden gazlaştırma kapasitesi 51,3 milyar metreküp düzeyinde.

Avrupa’da en fazla LNG terminali ve FSRU, 7 tesisle İspanya’da yer alıyor. Almanya’da ise şu anda 4 LNG terminali hizmet veriyor.

SEFE’nin Rus LNG bağlantısı

BOTAŞ’ın bugün anlaşma imzaladığı Alman SEFE enerji şirketi, aynı zamanda Rusya’dan LNG ithal eden Avrupalı şirketler arasında yer alıyor.

Almanya, boru hattıyla Rus gazı ithalatına tamamen son verme kararı almış olsa da devlet şirketi SEFE (eski adıyla Gazprom Germania), geçmişte yapılmış uzun vadeli sözleşmeler nedeniyle Rus LNG’si almaya devam ediyor.

Rusya’nın en büyük LNG ihracatçılarından Yamal LNG’nin başlıca müşterileri arasında Fransa’dan TotalEnergies ilk sırada. Onu Çin’in devlet şirketi CNPC, Almanya’dan SEFE ve İspanya’dan Naturgy takip ediyor.

Almanya’nın gaz depolarında doluluk düşüyor

Almanya’nın yeraltı gaz depolarındaki doluluk oranı yüzde 66,7 seviyesine geriledi. Seviye son iki yıla göre daha düşük olsa da yetkililer şimdilik arz güvenliğinin korunduğunu belirtiyor.

Rusya’nın 2022 sonunda Almanya’ya doğalgaz sevkiyatını tamamen kesmesinden bu yana, depolardaki doluluk oranı ülkenin enerji güvenliği açısından kritik bir gösterge hâline geldi.

Federal Ağ Ajansı’nın verilerine göre Almanya’daki gaz depolarının doluluk oranı 3 Aralık 2025 sabahı itibarıyla yüzde 66,74. Bu oran, 2023 ve 2024 kışlarına kıyasla belirgin biçimde daha düşük.

2023 kasımında depolar neredeyse tamamen doluydu. 2024 kışına girilirken de aralık başında doluluk oranı yüzde 90’ın üzerindeydi. Buna karşılık 2025 yılına ocak başında yaklaşık yüzde 80 dolulukla girildi ve seviye yıl boyunca kademeli olarak geriledi.

AB’nin Rus gazına son verme planı

Bu tabloya paralel olarak Avrupa Birliği, Rusya’dan boru hattı ve LNG gaz ithalatını 2027 sonuna kadar tamamen bitirmeyi öngören kalıcı bir hukuki çerçeve üzerinde uzlaştı.

AB, Rusya’dan doğalgaz ithalatını kademeli olarak sıfırlama konusunda siyasi mutabakata vardı. Plan; hem boru hattı gazını hem de sıvılaştırılmış doğalgazı kapsayan ve kalıcı nitelikte düzenlemeler içeriyor.

AB Konseyi’ne göre üye devletler ile Avrupa Parlamentosu temsilcileri, Rusya’dan uzun vadeli sözleşmelerle boru hattı üzerinden gaz ithalatının en geç 1 Kasım 2027’ye kadar tamamen durdurulması konusunda anlaştı.

Bu süreç, hem Avrupa’nın enerji güvenliği hem de Türkiye’nin LNG üzerinden çeşitlenen tedarik stratejisi açısından kritik bir döneme işaret ediyor.