Hava kirliliği alarmı: İnce toz riski büyüyor

Almanya’da günlerdir devam eden hava kirliliği, birçok kentte ciddi seviyelere ulaştı. Güney ve batı bölgelerinde durum kısmen iyileşirken, doğu ve kuzeyde ince toz (PM2.5) yoğunluğu hâlâ yüksek.

Hava kirliliği neden arttı?

Uzmanlara göre hava kalitesinin kötüleşmesinin en önemli nedeni, ince toz partiküllerinin atmosferde birikmesi. PM2.5 parçacıkları solunum yolları için büyük bir risk oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü, hava kirliliğini küresel sağlığa yönelik en büyük tehditlerden biri olarak değerlendiriyor. 2022 yılında Almanya’da hava kirliliği nedeniyle 70 bin kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Kirliliğin başlıca kaynakları

Özellikle kış aylarında hava kirliliği artış gösteriyor. Sanayi, trafik ve tarım sektörü önemli kirletici unsurlar arasında yer alıyor. Ancak en büyük sorunlardan biri, evlerde kullanılan şömine ve pelet sobaları. Ayrıca doğudan esen rüzgârlarla Polonya’dan taşınan ince tozun Berlin’deki kirliliğin yüzde 50’sini oluşturduğu belirtiliyor.

Kömürden çıkış etkili bir çözüm mü?

WWF, hava kirliliğini azaltmanın en etkili yolunun kömürden daha hızlı çıkış olduğunu savunuyor. Ancak uzmanlar, enerji santrallerinin toplam ince toz salınımının yalnızca yüzde 6’sını oluşturduğunu ve kömürden çıkışın hava kalitesinde büyük bir fark yaratmayacağını söylüyor.

Trafik ve ısınmada alternatifler

Trafik kaynaklı emisyonlar hava kirliliğinin yüzde 20’sini oluşturuyor. Ancak uzmanlar, yalnızca elektrikli araçlara geçişin yeterli olmayacağını, bireysel araç kullanımının azaltılması ve toplu taşımaya yönelimin artırılması gerektiğini vurguluyor.

En büyük çözüm potansiyeli ise evlerde kullanılan odun yakıtlı ısıtma sistemlerinde görülüyor. 2022’de yapılan araştırmalar, şömine ve sobaların hava kirliliğine otomobillerden daha fazla katkı sağladığını ortaya koydu. Çevre uzmanları, odun yakıtlı ısıtmadan tamamen vazgeçilmesini öneriyor.

Doğal çözüm: Rüzgâr ve yağmur

Kısa vadede hava kirliliğini hızla azaltacak bir çözüm bulunmuyor. Astım ve solunum rahatsızlığı olan kişilere açık havada ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmaları öneriliyor. Uzmanlar, FFP2 maskelerinin tekrar kullanılabileceğini belirtiyor. Ancak en etkili doğal çözüm yine rüzgâr ve yağmur. Havanın temizlenmesi için doğa koşullarının değişmesi bekleniyor.