Gece yarısına kadar emeklilik pazarlığı: Koalisyon düğümü çözemedi

Almanya’da siyah-kırmızı koalisyon (CDU/CSU–SPD), emeklilik reformu başta olmak üzere zorlu başlıkları görüşmek için koalisyon komitesinde gece yarısına kadar toplandı.

Tartışmanın merkezinde, 1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girmesi planlanan ve emeklilik seviyesini uzun vadede güvence altına almayı hedefleyen ‘emeklilik paketi’ bulunuyor.

Toplantıya Başbakan Friedrich Merz, CSU Genel Başkanı Markus Söder ve Çalışma Bakanı Bärbel Bas gibi isimler katıldı.

“Kriz yok” mesajı verildi ama metne dokunulmak istenmiyor

Resmî açıklamalara göre ortada bir kriz yok. Hükûmet kanadı, şu an Bundestag’ta bulunan yasa taslağının, koalisyon liderlerinin daha önce emeklilik için üzerinde anlaştığı metinle birebir örtüştüğünü vurguluyor.

Tagesschau’da yer alan habere göre; Merz, gün içinde yaptığı açıklamada beklentileri özellikle düşürdü. Başbakan, “Bu akşam düğümün tamamen çözüleceğini beklemiyorum” diyerek 2031 sonrasına yönelik yeni bir çözüm arayışına ihtiyaç olduğunu söyledi. Ancak 2031’e kadar olan dönemde emeklilik için uzlaşılan hükümlerin değişmeyeceğinin altını çizdi.

Bu yaklaşım, tartışmalı yasa metnine şimdilik dokunulmak istenmediği şeklinde yorumlanıyor.

SPD’de sosyal devlet ve parti birliği kaygısı

Hem Merz hem de Çalışma Bakanı Bärbel Bas, Aralık ayında kurulması planlanan bir komisyona işaret ediyor. Bas, olası uzlaşma için, “Çözümün bir bölümü, bu komisyonun ilerideki emeklilik reform adımları için hangi hedeflerle çalışacağını daha net tarif etmek olabilir” dedi.

Ancak SPD cephesinde, bunun ötesine geçen bir taviz eğilimi görülmüyor. Parti grubunda, SPD’nin son dönemde hem göç politikası hem de Bürgergeld tartışmalarında zorlandığı hatırlatılıyor. Sosyal devlette yeni bir geri adımın parti birliğini sarsabileceği uyarıları yapılıyor.

Genç muhafazakârlar 2031 sonrası mali yükten rahatsız

Baskı yalnızca SPD üzerinde değil. CDU/CSU içindeki genç milletvekillerinin oluşturduğu Junge Gruppe (Genç Grup), tasarıya özellikle 2031 sonrasındaki mali yük nedeniyle karşı çıkıyor ve metnin mevcut hâliyle kabul edilmesini istemiyor.

Genç vekiller, borç freninin seçimden hemen sonra gevşetilmesini ve özel fonların (Sondervermögen) genişletilmesini hâlâ hazmedemediklerini dile getiriyor. CDU’lu Pascal Reddig, “Özel fonlar konusunda zaten fazlasıyla peşin ödeme yaptık ama beklediğimiz yapısal reformlar gelmedi” diyerek bu rahatsızlığı özetliyor.

Merz, sürecin başında genç vekillere belli ölçüde anlayış gösterse de, Junge Union’un ‘Deutschlandtag’ toplantısında yaptığı sert uyarılar ilişkileri gerdi. Bazı genç vekiller, başbakanın konuşmasını ‘üstten bakan, azarlayıcı’ bulduklarını açıkça dile getiriyor.

Söder Noel’den önce oylama istiyor

Buna rağmen Markus Söder, emeklilik paketinin Noel’den önce Bundestag’tan geçmesini istiyor. Çünkü CSU’nun özellikle önemsediği Mütterrente (anne emekliliği) düzenlemesi de aynı paket içinde yer alıyor.

Sadece bu başlık için paketi ayırmak veya ertelemek, CSU açısından siyaseten zor bir seçenek olarak görülüyor. Bu nedenle baskı hem Bavyera’dan hem parti tabanından koalisyon liderlerinin üzerinde hissediliyor.

Spahn çoğunluğu korumaya çalışıyor

Önümüzdeki günlerde yasa tasarısının ikinci ve üçüncü görüşmesinin Bundestag gündemine alınması bekleniyor. Koalisyonun çoğunluğu 12 oy farkla sağlanıyor. Bu fark teorik olarak birkaç fireye alan tanısa da, daha büyük bir kopuş koalisyon istikrarını riske atabilir.

CDU/CSU Grup Başkanı Jens Spahn’ın görevi, kararsız veya karşıt vekillerle bire bir görüşmeler yaparak çoğunluğu güvenceye almak. Kulislerde bu görüşmeler ‘günah çıkarma seansları’ olarak anılıyor. Ancak Spahn, yaz aylarında yargıç seçiminde grup çoğunluğunu tam olarak sağlayamamıştı. Bu durum, üzerindeki baskıyı daha da artırıyor.

Kırılgan koalisyon: Herkesi ikna edecek formül aranıyor

Koalisyon komitesinin yaklaşık altı saat süren toplantısının ardından, sonuçların sabah düzenlenecek basın toplantısıyla açıklanması bekleniyor.

Kulis bilgilerine göre asıl hedef, koalisyonun henüz genç olan yapısını sarsmadan, hem SPD’yi hem de CDU/CSU içindeki genç muhalifleri ‘yüzleri yere düşmeden’ ikna edecek bir formül bulmak.

Ancak emeklilik paketinin yarattığı gerilim, siyah-kırmızı ittifakın ne kadar kırılgan olduğunu ve önümüzdeki reform tartışmalarında benzer krizlerin yeniden yaşanabileceğini şimdiden gösteriyor.