Almanya'da bu hafta neler yaşandı?

Almanya'da kamu maliyesi bu hafta yine gündemin merkezindeydi. Federal Maliye Bakanı Lars Klingbeil, 2026 bütçesi için hazırlanan yeni taslağın 27 milyar avro ek açık öngördüğünü açıkladı. Böylece toplam açık 171 milyar avroya yükseldi. En büyük yük, “Yeni Anne Emekliliği” sisteminin erkene çekilmesinden kaynaklanıyor. Aynı hafta kamu borcu da rekor seviyeye ulaştı: 2,51 trilyon avro. Kişi başına düşen borç ise 30 bin avroyu aştı. Bremen, borç yükünde zirvede yer aldı.

Bütçe açığının büyümesi, yeni vergi artışı sinyallerini de beraberinde getirdi. Klingbeil; büyük miraslara vergi, yüksek gelir dilimlerine ek yük ve varlık vergisi gibi seçenekleri gündeme aldı. Öte yandan, restoran KDV'sinde indirime gidilmesi ve enerji faturalarında yıllık 100 avroluk düşüş gibi kısıtlı destekler planlanıyor. Ancak uçak bileti ve elektrik vergisinde beklenen rahatlama gerçekleşmedi.

CDU/CSU, bu politikalara sert çıktı. CDU Meclis Grubu Başkanı Jens Spahn, “Rekor gelir varken vergi artışı halka ihanet olur” dedi. CSU cephesinden de benzer tepkiler yükseldi. Tasarruf çağrısı, kamu hizmetlerinde verimlilik vurgusuyla yinelendi.

İşsizlik artıyor  ve tüketici güveni düşüşte

Almanya'da temmuz ayında işsiz sayısı 65 bin artarak 2 milyon 979 bine ulaştı. Ağustosta bu sayının 3 milyonu aşması bekleniyor. Özellikle Bremen, Berlin ve Hamburg işsizlikte öne çıkan eyaletler oldu. Aynı dönemde tüketici güveni de azaldı. Ağustos için açıklanan tüketim iklimi endeksi eksi 21,5’e geriledi. Tasarruf eğilimi zirveye çıkarken, halk büyük harcamaları erteliyor.

Ekonomistler, güvenin yeniden tesisi ve istihdamın artması için kapsamlı reformlar gerektiğini belirtti. Hükûmetin açıkladığı önlemlerin yetersiz olduğu görüşü ağır bastı.

Savunmaya milyarlar, vatandaşlığa sıkı denetim

Merz hükûmeti, savunma kapasitesini artırmak için yeni bir plan açıkladı. 20 adet Eurofighter savaş uçağı ve yaklaşık 6 bin zırhlı araç satın alınacak. 2026 savunma bütçesi 83 milyar avroya çıkacak. Harcamaların on yıla yayılması öngörülürken, Alman savunma sanayisi için büyük ekonomik fırsatlar doğacak.

Öte yandan, Vatandaşlık Parası tartışması yeniden alevlendi. 2023’te çete bağlantılı 421 istismar vakası tespit edildi. CDU, yardıma erişimin sıkılaştırılmasını isterken Yeşiller Partisi 'polemik değil, veri konuşsun' diyerek itiraz etti. Yeşiller, vergi kaçakçılığına odaklanılması gerektiğini vurguladı.

İçki tüketimine kısıtlama planı: Gençlere içki yasağı genişleyebilir

Yeni CDU-SPD koalisyonu, gençlerin içki tüketimini sınırlandırmak için aile gözetimindeki içki iznini kaldırmaya hazırlanıyor. CDU’lu Hendrik Streeck, benzin istasyonlarında içki satışının yasaklanmasını ve kasa yanındaki içki reyonlarının kaldırılmasını önerdi. Sektör temsilcileri, vergi artışı ve reklam yasaklarına karşı çıkarken, bilim insanları 'güvenli doz yok' uyarısında bulundu.

Alkol üreticileri, 14 yaş istisnasına karşı çıkmazken 16 yaş sınırının korunmasını savunuyor. Başbakan Merz’in içkiyle özdeşleşen kutlamaları ise köklü bir dönüşümün kolay olmayacağını gösteriyor.

Emeklilik yaşı tartışması: Çalışma süresi uzatılmalı mı?

Ekonomi Bakanı Katherina Reiche, emeklilik yaşının 70’e çıkarılmasını gündeme getirdi. SPD, sendikalar ve Sol Parti bu öneriye sert tepki gösterdi. “Zenginler daha uzun yaşar, adaletsizlik artar” eleştirileri öne çıktı. İşverenler ve patron çevreleri ise destek verdi. CDU içinden de itirazlar geldi.

İçişleri Bakanlığı’na ‘trans veri tabanı’ tepkisi büyüyor

Federal İçişleri Bakanlığı’nın hazırladığı yeni “Kayıt Verileri Yönetmeliği”, trans, interseks ve non-binary bireylerin önceki cinsiyet bilgilerinin sistemde saklanmasını öngörüyor. Hukukçular, bunun Self-Determination Yasası’na aykırı olduğunu savundu. STK’ler, bunun bir ‘özel trans veri tabanı’ anlamına geleceğini belirterek taslağın geri çekilmesini talep etti.

Göçmen çocuklara dil testi ve sınırlama gündemde

Eğitim Bakanı Karin Prien, sınıflarda göçmen çocuk oranına üst sınır getirilmesini savundu. Bavyera bu yönde ilk adımı attı: 4 yaşındaki tüm çocuklara zorunlu Almanca sınavı getirildi. Başarısız olanlara 240 saatlik hazırlık kursu verilecek. Bu kurslara katılmayanlar ilkokula başlayamayacak. Eleştirmenler, uygulamaların ayrımcılığı pekiştireceği uyarısında bulunuyor.

Solingen kundakçısına müebbet, ırkçılık tartışması sürüyor

24 Mart 2024’te Solingen’de 4 kişinin ölümüne yol açan kundaklamanın faili Daniel S. müebbet hapse mahkûm edildi. Dava sürecinde ırkçı içerikler bulundu ancak savcılık, failin örgüt bağlantısını tespit edemedi. Mahkeme, hayatta kalanlara tazminat ödenmesine de hükmetti.

Transparan yardım sistemi: Pandemi destekleri geri isteniyor

Berlin ve Brandenburg’da koronavirüs yardımlarının denetimi tamamlandı. Fazladan verilen 110 milyon avronun iadesi talep ediliyor. Ülke genelinde geri ödeme miktarı 900 milyon avroya ulaştı. Firmalar, 2027’ye kadar mali belgelerini sunmak zorunda.

Ayrımcılık araştırması: Türk ve Arap isimler hâlâ dezavantajlı

Siegen Üniversitesi’nin araştırması, Türkçe ve Arapça isimlerin meslek eğitimi başvurularında dezavantajlı olduğunu ortaya koydu. Notlar yüksek olsa bile ayrımcılık devam ediyor. Şirketler, yasal süreçlerin karmaşıklığını gerekçe gösteriyor.

Bir polis kokain satarken yakalandı

Berlin-Mitte’de devriye sırasında yakalanan bir polis memurunun uyuşturucu sattığı tespit edildi. Evinde arama yapılan memur hakkında hem cezaî hem disiplin soruşturması başlatıldı. Olay, Berlin Emniyeti tarafından 'ciddiyetle takip ediliyor' açıklamasıyla duyuruldu.

Cezaevleri doldu, bazı hücreler paylaşılıyor

Almanya genelinde cezaevlerinin yüzde 86’sı doldu. Rheinland-Pfalz, Bremen, Hamburg ve Saarland’da doluluk oranı yüzde 90’ı geçti. Hücre paylaşımı zorunlu hâle gelirken, mahkûm hakları ve güvenlik tartışmaları büyüyor.

Okullarda 'helal yemek' tartışması: Gelsenkirchen’de zorunlu hâle geldi

Gelsenkirchen’deki Erle Devlet Okulu, yeni eğitim yılında yalnızca helal ve vejetaryen yemek sunacak. Menüde domuz eti içeren yemekler kaldırıldı. Yemek hizmetini Türk firması sağlıyor. Uygulama, şehir genelinde 2010’dan beri yürürlükte olan kuralların kapsamının genişletilmesiyle zorunlu hâle geldi.

Japon böceği istilası: Freiburg’da sulama yasağı başladı

Asya kökenli istilacı Japon böceği, Freiburg'da büyük bir tehdit oluşturdu. Şehir yönetimi, yaz boyunca çim ve yeşil alanların sulanmasını yasakladı. Bitki ve toprak taşımacılığına denetim getirildi. Uzmanlar, halktan böceği gördüklerinde yer bildirerek fotoğraf göndermelerini istedi.

Bundestag'a yoga ve pilates eğitmeni aranıyor

Federal Meclis (Bundestag), çalışanların iş stresini azaltmak için 2026’dan itibaren yoga ve pilates dersleri başlatacak. Milletvekilleri bu programa dâhil değil. Maliyet henüz açıklanmadı.

Sahte para artıyor

Almanya Merkez Bankası, 2025’in ilk yarısında 36 bin 600 sahte banknot tespit etti. En çok sahte 50 avroluk banknotlar ele geçirildi. Sahte madeni para sayısı ise 68 bin 400’ü buldu. Vatandaşlara “dokun, bak, eğim” yöntemiyle kontrol çağrısı yapıldı.

Tren faciası: 3 ölü, çok sayıda yaralı

Baden-Württemberg eyaletindeki Riedlingen yakınlarında bir yolcu treni raydan çıkarak devrildi. En az 3 kişi hayatını kaybetti, 25’i ağır olmak üzere 41 kişi yaralandı. Kazaya toprak kayması neden olmuş olabilir. Kurtarma çalışmaları sürerken, Başbakan Merz ve diğer siyasiler taziye mesajı yayımladı.

Gazze için hava köprüsü

Başbakan Friedrich Merz, Gazze’ye insani yardım ulaştırmak için Ürdün’le birlikte hava köprüsü kuracaklarını açıkladı. İsrail’e yardımları hızlandırma ve Batı Şeria’daki ilhak planlarından vazgeçme çağrısı yaptı. Almanya, Gazze’nin yeniden inşası için uluslararası konferans düzenlemeyi planlıyor. Silah satışlarının durdurulması seçeneği ise şimdilik masada bekletiliyor.