50 milyar avroluk dev silahlanma paketi onaylandı

Almanya’da hükûmet, Bundeswehr’in modernizasyonu için hazırlanan yaklaşık 50 milyar avroluk paketi dün onaydan geçirdi. Savunma Bakanı Boris Pistorius (SPD), bir gün önce Bütçe Komisyonu’nun gündeminde bu büyüklükte tedarik dosyaları olacağını doğrulamıştı.

Onay, Bundestag Bütçe Komisyonu’nda tek oturumda verildi. Paket, malzeme ve hizmet alımlarını içeren 30 ayrı siparişi kapsıyor.

Paketin en büyük kalemleri

Pakette en büyük payın temel askerî teçhizat ve kıyafet alımlarına ayrıldığı belirtildi. Bu kalem için 21 milyar avroluk kaynak ayrıldı.

Puma tipi zırhlı muharebe aracı alımı için 4 milyar avroyu aşan bir tutar öngörüldü. Panzer obüsleri için 3,4 milyar avro, Arrow 3 tipi hava savunma önleme füzeleri için ise 3 milyar avro onaylandı.

Zırhlı araç, uydu ve ek hava savunma alımları

Komisyonun onay verdiği sözleşmeler arasında, 4 bine kadar Eagle V 4x4 tekerlekli zırhlı araç alımı için 3,7 milyar avroluk kaynak da yer aldı.

Keşif uyduları tarafında SPOCK 1 projesi için 1,8 milyar avro ayrıldı. Hava savunmada Patriot PAC-3 MSE önleme füzeleri için 1,55 milyar avro, IRIS-T SLM kara konuşlu sistemler için ise 1,23 milyar avroluk bütçe kalemi geçti.

Pistorius: Sanayi için planlama belirsizliği yok

Savunma Bakanı Pistorius, paketin hızının ve büyüklüğünün savunma sanayiine net bir mesaj verdiğini söyledi. Pistorius, sanayi için planlama güvenliği olmadığı eleştirilerinin bu kararla karşılık bulmadığını savundu.

Pistorius, son üç yılda 225 büyük projenin başlatıldığını ve toplam hacminin 138 milyar avroyu aştığını belirtti. Bakan, bu projelerle alınan bazı sistemlerin artık birliklere teslim edilmeye başladığını da dile getirdi.

Merz’in hedefi: Avrupa’nın en güçlü konvansiyonel ordusu

Paketin, Başbakan Friedrich Merz’in (CDU) daha geniş güvenlik planının parçası olduğu ifade ediliyor. Bu planla Bundeswehr’in, Rusya kaynaklı tehdit algısının büyüdüğü bir dönemde Avrupa’nın en güçlü konvansiyonel ordusu hâline getirilmesi hedefleniyor.

Peşin ödemeli yüzlerce Puma zırhlısı alma planı

Öte yandan, Savunma Bakanlığı, yüzlerce Puma zırhlısı alımına hazırlanıyor. Taslağa göre 885 milyon avro faizsiz peşin ödeme gündemde; muhalefet milyarlık risk diyor. Araçları, KNDS ile Rheinmetall’in ürettiği belirtiliyor. Hedef, Savunma Bakanı Boris Pistorius’un “Savaşa hazır Bundeswehr” planında kara unsurlarını hızla güçlendirmek.

İddiaya göre orta vadeli bütçe planında bu alım için yaklaşık 4 milyar avroluk bir kalem ayrıldı. Teslimatların 2028’de 27, 2029’da 78 ve 2030’da 95 araç şeklinde yapılması öngörülüyor.

“Teslim kapasitesi” uyarısı: Takvim sarkabilir

Belgede, teslimat takviminin risk taşıdığına dikkat çekiliyor. Savunma Bakanlığı’nın, tedarikçinin açıkladığı üretim kapasitesini fazla iyimser bulduğu aktarılıyor. Buna göre üretici kapasitesi, bugüne kadarki seviyenin belirgin biçimde üzerinde görünüyor ve bu da araçların ilan edilen sayı ve tarihlerde yetişmeme ihtimalini güçlendiriyor.

Ayrıca aynı dönemde birçok ülkenin silahlanmaya yönelmesi nedeniyle tedarik zincirinde sıkışma yaşanabileceği, bu yüzden parça ve hammadde temininin zorlaşabileceği değerlendiriliyor.

885 milyon avro faizsiz peşin ödeme gündemde

Savunma Bakanlığı’nın bu riskleri azaltmak için dikkat çeken bir ödeme modeli üzerinde durduğu belirtiliyor. Taslağa göre henüz üretilmemiş araçlar için KNDS’ye yaklaşık 885 milyon avro tutarında faizsiz peşin ödeme yapılması planlanıyor. Bu tutarın, ilk 50 araç için öngörülen ödeme olduğu aktarılıyor.

Peşin ödemenin gerekçesi olarak erken hammadde temini gibi başlıklarla üretim riskini aşağı çekme hedefi gösteriliyor.

Muhalefet: Borçla finanse edilen Noel hediyesi

Yeşiller’in bütçe politikacısı Sebastian Schäfer, planı sert sözlerle eleştirdi. Schäfer, projenin savunma sanayii için risksiz bir paket hâline getirildiğini savunarak bunun ‘borçla finanse edilen bir Noel hediyesi’ olduğunu söyledi. Schäfer, caydırıcılığın ancak tam çalışan ve tam hazır sistemlerle güçleneceğini vurguladı.

Alım bedeline ek yük: 8 milyar avroluk işletme maliyeti

Tartışma yalnızca satın alma bedeliyle sınırlı değil. Belgede, 2028-2058 döneminde toplam 200 aracın işletilmesi için yaklaşık 8 milyar avro ek maliyet öngörüldüğü aktarılıyor. Bu kalemin bakım-onarım, yedek parça, modernizasyon ve kullanım giderleri gibi başlıklardan oluştuğu belirtiliyor.